Qlobal bazarlar üçün olduqca önəmli həftə

Sentyabr ayının 3-cü həftəsi dünya maliyyə birjaları üçün olduqca mühüm hadisələrlə doludur. Belə ki, ayın 17-si Amerika Birləşmiş Ştatlarında pərakəndə satışın ümumi dəyərinin dəyişməsi (Retail Sales m/m) və avtomobillər istisna olmaqla, pərakəndə satış səviyyəsində satışın ümumi dəyərinin dəyişməsi (Core Retail Sales m/m) göstəriciləri elan ediləcək.

Ayın 18-i isə bütün dünya üçün vacib hesab edilən Federal Ehtiyatlar Sisteminin (FED) uçot dərəcəsi (Federal Funds Rate) açıqlanacaq və Federal Açıq Bazar Komitəsinin mətbuat konfransı baş tutacaq. Amerika Mərkəzi Bankı böyük ehtimalla çoxdandır gözlənilən faiz dərəcəsinin aşağı salınmasına bu iclasda qərar verəcək.

Belə ki, artıq çoxdandır proqnoz edilən göstərici gözlənilən faiz dərəcəsinin 0.25% aşağı salınmasıdır. Hazırda uçot dərəcəsinin səviyyəsi 5.5%-dir. Bu, son 20 ilin ən yuxarı faiz səviyyəsinin göstəricisidir. Qeyd etmək lazımdır ki, bir neçə il davam edən faiz artımına FED ilk dəfə 2022-ci il mart ayının 16-da getmişdi. Həmin vaxt 0.25% olan uçot dərəcəsi 0.50% səviyyəsinə qaldırılmış, sonrakı bütün iclaslarda davamlı olaraq artırılaraq 5.50% səviyyəsinə çatdırılmışdı.

Bundan əvvəl 2020-ci ilin mart ayından 2022-ci ilin yanvar ayına qədər uçot dərəcəsi sabit səviyyədə (0,25%) saxlanılmışdır. Təxminən bir ildir ki, 5.5% səviyyəsində saxlanılan göstəricinin nisbətən yaxşılaşan əmək bazarı və inflyasiya göstəricilərindən sonra aşağı salınacağı proqnoz edilir. Sentyabrın ikinci həftəsində istehlak və istehsal qiymətləri indeksinin müsbət nəticə göstərməsi, eyni zamanda işsizlik müraciətlərinin azalması onu göstərir ki, artıq uçot dərəcəsinin azaldılması da baş tuta bilər.

Qeyd edək ki, iyulun 31-də keçirilən son iclasda FED sədri Jerome Powell faiz endirimlərinin zamanının gəldiyini, yüksək faiz dərəcələrinin əmək bazarına və iqtisadi artıma zərər verdiyini ifadə edərək, sentyabr toplantısında faizlərin azalmasına başlayacaqlarının siqnalını vermişdir. ABŞ Federal Ehtiyat Sistemi, dünyanın ən təsirli mərkəzi banklarından biri kimi iqtisadiyyat və maliyyə dünyasında böyük əhəmiyyətə malikdir. Bank pul siyasəti qərarları ilə ABŞ iqtisadiyyatının istiqamətini müəyyən edir, buna görə də bütün dünyada investorlar və analitiklər tərəfindən yaxından izlənir.

Həftənin sonrakı günlərində - 19 və 20 sentyabr tarixlərində İngiltərə və Yaponiya mərkəzi banklarının faiz dərəcəsi, Avstraliyada işsizlik səviyyəsi, Yeni Zelandiyada ÜDM-in həcmi, Kanadada pərakəndə satışların səviyyəsi göstəriciləri elan ediləcəkdir. Bütün bu xəbərlər beynəlxalq birjalarda valyutaların hərəkət istiqamətinin müəyyən edilməsində vacib rol oynayacaqdır.