“Ramazan ayında insan 16- 18 saat ac qalır. Ona görə də, qəbul edilən qidalar balanslaşdırılmış olmalıdır. Orqanizm gün ərzində 40-dan 70-ə qədər mikro və makro elementlər qəbul etməlidir ki, lazım olan hərəkətliliyi təmin edə bilsin, enerjili olsun. Buna görə də, qəbul etdiyimiz qidaların çox çeşidliliyini təmin etməliyik”.
İqtisadiyyat.az bildirir ki, bu sözləri Ramazan ayında sağlam qidalanma ilə bağlı saytımıza danışan mütəxəssis Məhsəti Hüseynova deyib. O bildirib ki, oruc tutan insanlar gündəlik təlabatı ödəmək üçün iftardan sonra mütləq bol su içməlidirlər:
“Həmin ərəfələrdə ən çox baş ağrısından şikayət edirlər ki, bu da orqanizmdə yetəri qədər maye olmamasından qaynaqlanır. Oruc tutanlar mütləq bu məqamı nəzərə alaraq, bədən çəkisinin hər kiloqramına görə 30 mq su içməlidir. Əks halda, orucluqdan sonra bədəndə toksinlərin yığılması ilə xoşagəlməz hallar baş verə bilər. İmsaq və iftar vaxtları arasında mütləq şəkildə su qəbul etmək lazımdır. Qəbul etdiyimiz qidalardakı faydalı elementlər su vasitəsilə həll olaraq orqanizmə keçir. Həmçinin orqanizmdə yığılan toksik maddələr məhz suyun hesabına xaric olur”.
Mütəxəssis həmçinin deyib ki, gün ərzində qəbul edilən çərəzlər bir ovucdan çox olmamalıdır. Qoz, fındıq, badam qəbul edilə bilər. Həmçinin qara gavalı, ərik və əncirdən istifadə edilməlidir. Bunlar lifli qidalar olduğu üçün orqanizmdə maddələr mübadiləsinin getməsinə müsbət təsir göstərir, həzm prosesinə kömək edir:
“Yerli və mövsümi meyvə-tərəvəzlərdən mütləq şəkildə istifadə olunmalıdır. Daha çox ev şəraitində hazırlanmış yeməklər yeyilməlidir. Səhər yeməyində süd məhsulları - pendir, kəsmik, xama qəbul edilməlidir. Yumurtanın yeri əvəzolunmazdır, çünki yumurtanın tərkibi çox zəngindir, gec həzm olunur və uzunmüddət doyumluluğu təmin edir. Həmçinin səhər yeməyində zeytun, əncir qurusu, xurma kimi zəngin qidalar qəbul edilsə, orqanizmdə vitamin və mineral çatışmazlığının qarşısı alınar. Tam buğdadan hazırlanmış iki dilim çörək qəbul edilsə, bu da orqanizmə faydalıdır”.
Məhsəti Hüseynova bildirib ki, əsas məqamlardan biri də iftara hansı qida ilə başlamaqdır. İlk olaraq ilıq su içmək daha faydalıdır. Su içdikdən ən azı 15 dəqiqə sonra yavaş-yavaş qida qəbuluna keçmək olar:
“İftarda qızardılmış qidalar və ya un məmulatlarından olan yeməklərin qəbulu çox zərərlidir. Bu, həzm sistemini pozur və maddələr mübadiləsini yavaşladır. Piylənməyə də səbəb ola bilər. Duzlu və turş qidalardan uzaq durmaq lazımdır, çünki bu qidalar gün ərzində susuzluğa səbəb olur. İftar açarkən fast-food tipli qidalar qəbul etmək olmaz. Ac qaldığımız müddətdə qaraciyərdə yağlar əriməyə başlayır və bədən bioloji olaraq təmizlənir. Biz iftarda dərhal zərərli qidalar qəbul etsək, bu sağlamlığa zərər vurar.
İftardan sonra 30 dəqiqə açıq havada gəzmək, fiziki aktivlik göstərmək lazımdır. Həmçinin yuxu rejiminə diqqət etmək lazımdır. Bəzi insanlar iftardan sonra yatmayıb, imsaqı gözləyir və imsaqdan sonra yatır. Bu yolverilməzdir”.
Məhsəti Hüseynova sonda qeyd edib ki, bir çox insanlar çəki vermək üçün, yaxud arıqlamaq üçün oruc tuturlar və bu doğru addım deyil.
Cavidan Mirzəzadə / İqtisadiyyat.az
