Daşqınlar hər il dünyanın bir çox bölgəsini vuran ən ölümcül təbii fəlakət hesab olunur.  Artan əhali təzyiqi, ekosistemin deqradasiyası və iqlim dəyişikliyi daşqın risklərinin daha da artmasına səbəb olur.

İqtisadiyyat.az-ın araşdırmasına görə, 1994-2013-cü illər arasında daşqınlar dünya üzrə təxminən 2,5 milyard insana təsir göstərib. Bu fəlakət hər il dünya iqtisadiyyatına 40 milyard dollardan çox ziyan vurur.

Ötən il dünya üzrə təxminən 32 milyon insan daşqınlardan əziyyət çəkib. Bu rəqəm son illərdə nisbətən sabit qalıb və 1998-ci ildən bəri 89% azalıb.

Məlumata görə, daşqınlardan zərər çəkən insanların sayı 1998-ci ildə rekord səviyyəyə - 293,5 milyon nəfərə çatıb. Daha sonra bu tendensiya zəifləməyə başlayıb.

Ümumillikdə 1997-ci ildən 2023-cü ilədək bu qədər insan daşqınlardan zərər çəkib:

Araşdırmalara görə, dünya üzrə baş verən daşqınlar zamanı ölüm hallarının ən yüksək olduğu il 1999-cu il olub. Belə ki, həmin il daşqınlar nəticəsində 35 minə yaxın insan həlak olub.

Bu da əsasən ötən əsrin ən ölümcül daşqın hadisələrindən biri olan Venesuelada baş vermiş fəlakətdir.

Təkcə 2010-cu ildə, demək olar ki, 200 milyon insan daşqınlardan təsirlənib. Bu fəlakət binaları və infrastrukturu dağıdaraq böyük iqtisadi ziyana səbəb olur. Banqladeş, Vyetnam və Myanma kimi Asiya ölkələri 2023-cü ildə daşqınlara ən çox məruz qalan ölkələr olub.

İqlim dəyişikliyi qlobal temperaturun artmasına səbəb olduğundan, daşqınların tezliyi və şiddətinin artması gözlənilir. Daha isti bir atmosfer daha çox nəm saxlaya bilir, bu da intensiv leysanların artmasına səbəb olur. 2022-ci il hesabatına görə, qlobal temperaturun 1,5 dərəcə Selsi artması halında daşqınlara məruz qalan dünya əhalisinin sayının 24 faiz artacağı gözlənilir.

Tədqiqatlar göstərir ki, 2000-ci ildən 2015-ci ilə qədər daşqın təhlükəsi olan ərazilərdə yaşayan insanların sayı təxminən 58 milyon artaraq 86 milyon nəfərə çatıb ki, bu da 24% artım deməkdir.

Gözəl Həşimova