Günümüzdə müşahidə olunan ən qabarıq neqativ hal şəxsiyyətlərarası münasibətlərin deformasiyası, dəyərlər sisteminin pozulması və yaşlı nəsil ilə gənc nəsil bağlarının qırılma təhlükəsidir. Ekspertlərə görə, bu cür münasibət gələcəkdə ağır nəticələrə səbəb ola bilər. Maraqlıdır ki, şəxsiyyətlərarası münasibətləri korlayan səbəblər nədir?

Mövzu ilə bağlı ADPU-nun Ümumi psixologiya kafedrasının dosenti, psixologiya üzrə fəlsəfə doktoru Lamiyə Qurbanova öz fikirlərini İqtisadiyyat.az-la bölüşüb.

Onun sözlərinə görə, bu təhlükələrin qarşısının alınmaması deviant davranışların əmələ gəlməsi və inkişafı üçün münbit şərait yaranır. Psixoloq deyir ki, deviant davranışlar əsasən neqativ xarakterli olur və buraya asosiallıq, yüngül xuliqanlıqlar, dava-dalaşa, alkoqolizmə və narkomaniyaya meyillilik, eləcə də əxlaqsız davranışlar aid edilir:

"Təbii ki, hər bir davranışın arxasında mədəniyyət, təhsil, dəyərlər sistemi, ailə, motivlər və digər təsir faktorları dayanır. Cəmiyyətin qəbul etdiyi davranış modellərinin əksəriyyəti bir-birinə çox oxşayır və onları qruplaşdırmaq elə də çətin deyil. Çünki eyni mədəniyyətə, dəyərlərə, etnik xüsusiyyətlərə aid insanların davranış tərzləri bir-birinə oxşardır. Hamı tərəfindən qəbul olunmuş modellər heç bir təəccüb doğurmur. Lakin deviant davranış modelləri qəbul olunma çərçivəsindən çıxdığına görə böyük maraq, diqqət və təəccüb yaradır".

Psixoloq bildirib ki, deviant davranışın tənzimlənməsi bir sıra sosial institutlar vasitəsi ilə həyata keçirilir: "Bu proses hüquqi sanksiyalar, tibbi müdaxilə, pedaqoji təsir, psixoloji kömək və s. şəklində özünü göstərə bilər. Psixoloji-pedaqoji dəstək bu sistemin mərhələlərindən biridir. Profilaktik işlərin uğurlu olması üçün onların kompleksliyi, ardıcıllığı, differensiallığı və zamanında aparılması çox vacibdir. Deviant davranış hallarının aradan qaldırılmasında psixokorreksiya, psixoterapiyadan da geniş istifadə edilir". 

Gülşən Şərif