Amerika, Rusiya və Çin Yerin peyki Ayın yenidən kəşfi ilə bağlı addımlar atmağa qərar veriblər.
İqtisadiyyat.az xarici mediaya istinadən bildirir ki, həmin dövlətlər Ayda nəqliyyat, GPS və Wi-Fi quraşdırılması kimi alt sektorlara diqqət yetirməyə başlayıblar.
Analitiklərə görə, Ayın bəşəriyyətin yeni “biznes mərkəzi” olacağına inananların sayı kifayət qədər çoxdur. Hətta Ay insanların Marsa səyahəti zamanı dayanacaq nöqtəsi olacaq. Avstraliya, Avropa və Cənubi Amerikada yerüstü mədən sənayesi artıq Ayda mədənçilik üzərində işləməyə başlayıb. Ay iqtisadiyyatının hazırkı həcmi 100 milyard dollar civarındadır. 2040-cı ilə qədər bu məbləğin 160 milyard dollara çatacağı gözlənilir.
Hazırda Ayda GPS və ya Wi-Fi olmasa da, NASA ilə 14 milyon dollarlıq müqavilə bağlayan "Nokia" 2024-cü ildə Aya 4G xətti daşıyacaq. "PWC"nin kosmik hesabatına görə, 2040-cı ilə qədər Ayda tikinti sənayesinin potensialı 216 milyon dollar olacaq.
Amerikanın "Astrobotic Technology" şirkəti 2024-cü ildə NASA üçün 320 milyon dollarlıq sövdələşmə nəticəsində Aya su axtarış aparatı aparacaq. Həmçinin 77 milyon dollarlıq sövdələşmə nəticəsində NASA üçün Aya eksperimental avadanlıq çatdırılacaq. "General Motors" isə Ayı gəzəcək avtomobillər dizayn edib istehsal edəcək. Qlobal Ay daşıma bazarı 2020-2040-cı illər arasında 187 tona çatacaq. Sektorda tələbat hazırda ABŞ tərəfindən qarşılanır, lakin zamanla tələbatın 24 faizi Çin və Yaponiya, 5 faizi isə Aİ tərəfindən ödəniləcək.
Qeyd edək ki, Ay səthinin orta çəkisi təxminən 43 faiz oksigen, 20 faiz silikon, 19 faiz maqnezium, 10 faiz dəmir, 3 faiz kalsium, 3 faiz alüminium, 0,42 faiz xrom, 0,18 faiz titan və 0,12 faiz manqandır.
Gülşən Şərif
