Elm adamları uzunmüddətli kosmos missiyalarının astronavtların beyninə zərər verdiyini deyirlər. İqtisadiyyat.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, alimlər kosmosda uzun müddət qalacaq insanlara səyahət zamanı beyində gedəcək dəyişiklikləri bərpa etmək üçün üç illik fasilə verməyi tövsiyə edirlər.
Haqqında söhbət açılan məsələ beyinin Yerin cazibə qüvvəsindən ayrılmasına necə reaksiya verdiyini tədqiq edən yeni elmi araşdırmanın nəticələridir. Marsa ilk missiyalar da daxil olmaqla, kosmosda uzun səyahətlər dönəmi gözlənildiyi üçün belə bir araşdırma həyata keçirilib. Tədqiqatçılar 30 astronavtın kosmosa getməzdən əvvəl və sonra beyin analizlərini təhlil ediblər. Nəticədə müəyyən olunub ki, 6 aydan uzun səyahətlər beyinin mədəciklərini əhəmiyyətli dərəcədə genişləndirir və onların bərpası üç ilə qədər çəkə bilər.
Mədəciklər beyni təkcə qoruyan və qidalandıran deyil, həm də tullantıları çıxaran maye ilə dolu beyin otaqlarıdır. Adətən bu maye funksional olaraq bədən ətrafında paylanır, lakin kosmosda cazibə qüvvəsinin olmaması mayeni yuxarıya doğru itələyə bilər. Bu isə mayenin kəllə sümüyünün yuxarısına doğru qalxmasına səbəb olar.
Florida Universitetinin tətbiqi fiziologiya və kineziologiya üzrə müəllimi, tədqiqatın həmmüəllifi Rachael Seidler mediaya açıqlamasında bu cümləni dilə gətirib: "Biz müəyyən etdik ki, kimsə kosmosda nə qədər çox vaxt keçirsə, beyin mədəcikləri bir o qədər böyüyür. Adətən əksər astronavtlar kosmosa bir dəfədən çox səyahət edirlər və araşdırmamız göstərir ki, mədəciklərin tam sağalması üçün uçuşlar arasında təxminən üç il vaxt lazımdır”.
Araşdırmada iştirak edən 30 astronavtdan 8-i kosmosa iki həftəlik, 18-i 6 aylıq, 4-ü isə bir illik səyahət edib. İki həftədən sonra beyində ciddi dəyişiklik olmadığı görünüb. Tədqiqatçılar hələ bir ildən çox səyahət edənləri öyrənməlidirlər, lakin 6-12 ay ərzində də heç bir dəyişiklik sezilməyib. Ki, bu da bu müddətli səfərlər üçün yaxşı xəbər ola bilər.
Xəbər lenti
Paşinyan: Ermənistan bu ay Azərbaycanla sülh müqaviləsi imzalamağa hazırdır
08 Oktyabr,18:55
İlham Əliyev: 9 May – Qələbə Bayramı MDB-yə üzv dövlətlərin gələcək əməkdaşlığının mühüm amilidir
08 Oktyabr,18:40
Azərbaycan Prezidenti: Belarusun təcrübəsi III MDB Oyunlarının keçirilməsində bizim üçün çox faydalı olacaq
08 Oktyabr,18:31
Biləsuvarda 2 yaşlı uşağın masaj zamanı ölməsi ilə bağlı cinayət işi başlandı
08 Oktyabr,18:23
İlham Əliyev Moskvada MDB Dövlət Başçıları Şurasının geniş tərkibdə iclasında iştirak edir
08 Oktyabr,18:20
Prezident İlham Əliyev MDB Dövlət Başçıları Şurasının məhdud tərkibdə iclasında iştirak edib - YENİLƏNİB+FOTO
08 Oktyabr,18:12
Prezident: 200-ə yaxın ölkənin COP29-un Bakıda keçirilməsi haqqında yekdil qərarı bütün dünya ictimaiyyətinin Azərbaycana hörmətinin əlamətidir
08 Oktyabr,18:05
Muxtar Babayev İƏT rəsmisi ilə görüşüb
08 Oktyabr,18:00
9 ayda 168 milyon manata yaxın güzəştli kredit verilib
08 Oktyabr,17:57
Livanda döyüşlər nəticəsində 96 xəstəxana bağlanıb
08 Oktyabr,17:56
Süni ağardılan QƏND, saxta DÜYÜ - Partlayış baş verən "Bolluq" MMC ilə bağlı SENSASİON iddialar
08 Oktyabr,17:54
Prezident: "Laçının MDB-nin mədəniyyət paytaxtı elan edilməsi Azərbaycan xalqı tərəfindən böyük minnətdarlıqla qarşılanıb"
08 Oktyabr,17:53
Məhkəmə “Şəki Şərab” MMC-ni cərimələdi
08 Oktyabr,17:50
Putin: "Laçın şəhəri 2025-ci ildə MDB-nin mədəniyyət paytaxtı olacaq"
08 Oktyabr,17:47
Maliyyə Nazirliyinin regionlar üzrə baş mühasibləri imtahan verəcək
08 Oktyabr,17:42
Putin: "MDB ölkələri arasında hesablaşmalarda milli valyutaların payı 85%-i ötüb"
08 Oktyabr,17:38
TƏBİB-in tabeliyindəki iki mərkəz birləşdi
08 Oktyabr,17:36
Baş Prokurorluğun geniş kollegiya iclası keçirilib - FOTO
08 Oktyabr,17:30
“Can-Pa” şirniyyat şirkəti 20 min manat cərimələndi
08 Oktyabr,17:23
Bakıda Təhsilin İnkişafı Forumu keçirilib - YENİLƏNİB
08 Oktyabr,17:20
DİM: "5 dövlət orqanında 8 vakant vəzifə daxili müsahibəyə çıxarılıb"
08 Oktyabr,17:16
Qlobal çip satışı rekord səviyyəyə çatıb
08 Oktyabr,17:09
ABŞ-nin ticarət kəsiri 11% azalıb
08 Oktyabr,17:00
Şirkət rəhbəri təbiətə yarım milyonluq ziyan vurubmuş
08 Oktyabr,16:50
DSMF yeni avtomobillər alır - 1,25 milyon manata
08 Oktyabr,16:49
Məhkəmə “Monarch” şirkəti ilə bağlı qərarı açıqladı
08 Oktyabr,16:48
“Beer Loft” restoranında saxta spirtli içkilər aşkarlandı - FOTO
08 Oktyabr,16:45
Qiymətləndiricilərin ixtisas imtahanına qeydiyyat başa çatıb
08 Oktyabr,16:37
Dünya Bankı Çin iqtisadiyyatı ilə bağlı proqnoz verdi
08 Oktyabr,16:32
“Dokta” şirkəti cərimələndi
08 Oktyabr,16:28
"Emirates" Dubay və Tehran arasında uçuşları ləğv edir
08 Oktyabr,16:19
COP29 iştirakçıları üçün iaşə portalı istifadəyə verilib
08 Oktyabr,16:00
SOCAR-ın keçmiş vitse-prezidentinin rəhbərlik etdiyi şirkət bağlanır - FOTO
08 Oktyabr,15:58
Dünyanın ən yaxşı ehtiyat valyutaları - SİYAHI
08 Oktyabr,15:48
Berlində Böyük Britaniya, ABŞ, Fransa və Almaniya liderlərinin görüşü keçiriləcək
08 Oktyabr,15:31
Bakıda qanunsuz yaşayan 40 əcnəbi polis tərəfindən saxlanıldı - VİDEO
08 Oktyabr,15:18
"Pepsi"nin qazancı 5% azaldı
08 Oktyabr,15:17
Moskvada Prezident İlham Əliyevin Rusiya Prezidenti Vladimir Putinlə görüşü olub - YENİLƏNİB - 2
08 Oktyabr,15:16
Lisenziya olmadan fəaliyyət göstərən bu tibb mərkəzi cərimələdi
08 Oktyabr,15:10
Ukrayna Qərbdən 11 milyon dollar aldı
08 Oktyabr,14:58
Çox oxunanlar
Sərəncama götürülən əfsanəvi general Mayis Bərxudarov kimdir? - VİDEO
Prezident general-mayoru rütbəsindən məhrum etdi - FOTO
Generala məxsus olduğu iddia edilən hospital məhkəməyə verildi
Azərbaycanda bu cərimələr 10 dəfədən çox artırılır
Azərbaycanda 16 sanatoriya ləğv olunaraq “Kurort” QSC-yə birləşdi - SİYAHI
Azərbaycanda bu şəxslərə hər ay 1000 manatadək mükafat veriləcək
“TikTok” Azərbaycan seqmentində 900 min videonu sildi - SƏBƏB
Qanunsuz ağac kəsməyə görə cərimələr artdı
Azərbaycanda bunu edənlər 2 min manat cərimələnəcək
Azərbaycanda bu şəxslər avtomobil idarə edə bilməyəcək - YENİ QAYDALAR
Azərbaycanda bu şirkətin “zapravka”larının 50 faizi bağlandı
“Kontakt Home” müştərini aldatmaqda ittiham olunur - Dövlət Xidməti hərəkətə keçdi
Avropa Liqası: "Qarabağ" "Malmö"yə məğlub oldu
AQTA “Zeolimed” adlı bioloji aktiv qida məhsulunda uyğunsuzluq aşkarladı
Bu deputatlara “Mercedes E 300” maşınları veriləcək - SİYAHI
Bakıda məktəbdə tədris dayandırıldı - şagirdlər evə buraxıldı - YENİLƏNİB
Qatar yoluna düşən şəxsin vəziyyəti açıqlanıb - YENİLƏNİB
Ucarda qəzaya uğrayan yanacaqdaşıyan maşının sürücüsü yanaraq ölüb - YENİLƏNİB - 4
Azərbaycanın müharibə gedən ölkələrlə ticarəti - SİYAHI
Səfərbərlik Xidmətinin 259 əməkdaşı məsuliyyətə cəlb edilib
Deputat: “Azad olunmuş ərazilərdə yeni istehsal müəssisələrinin açılması ilə ümumi daxili məhsul artacaq”
Azərbaycanda meymunçiçəyinə yoluxma riski varmı? - Professordan AÇIQLAMA
“Clinic Medical” cərimələndi - SƏBƏB
Bəzi yerlərdə şimşək çaxıb, arabir leysan yağıb - YENİLƏNİB
DTX-nın hərbi qulluqçularının maaşlarının məbləğlərində dəyişiklik edilib
Deputat: “Azərbaycan dövləti işğalçı erməni vandalların dağıtdığı bütün infrastrukturu yenidən bərpa edir”
"OpenAI" dünyanın ən dəyərli startaplarından birinə çevrilib
Xaçmazda məktəbli sinif yoldaşını bıçaqlayıb - YENİLƏNİB - 2
Livanın cənubunda İsrail ordusunun 10 əsgəri həlak olub
İsrail ordusunun diviziyası Livana daxil olub - VİDEO
Metroda faciəvi şəkildə ölən şəxsin kimliyi bilindi
“Azərenerji”nin rəhbərinə şiddətli töhmət verildi
“Azercell” ev qiymətinə növbəti “zerkalnı” nömrələri satışa çıxarır - SİYAHI
Moskvada MDB Xarici İşlər Nazirləri Şurasının iclası keçiriləcək
“Nilay” broylerini satan “Biləsuvar Quşçuluq” qanuni təmsilçisini dəyişdirir
Ata və oğulun rəhbərlik etdiyi Azbelt şirkəti cərimələnir
Azərbaycanın İspaniya ilə ticarəti 73% azaldı
Azərbaycanda hərbi xidmətə oktyabr çağırışı başlayıb
Zığ dairəsi-Hava Limanı yolunda sürət həddi bərpa edilib - YENİLƏNİB
Azərbaycanın Avstriya ilə ticarəti 50 % azaldı