Gümüş təkcə zərgərlik məmulatı üçün deyil, həm də nisbi qıtlığına görə qiymətli metal kimi təsnif edilir. Gümüş də qızıl kimi, investorlar üçün təhlükəsiz sərmayə hesab olunur. ABŞ Geoloji Xidmətinin (USGS) rəsmi rəqəmləri göstərir ki, dünyada təxminən 1,74 milyon ton gümüş çıxarılıb. Bununla belə, dəqiq rəqəmin müəyyən edilməsi çətinliklər yaradır.

İqtisadiyyat.az gümüşlə bağlı etibarlı mənbələrdən araşdırma aparıb.

Gümüşün külçəsi bir unsiya üçün dollar və sentlə satılır, bazar fəaliyyəti dünyada bütün saatlarda baş verir və nəticədə canlı qiymətlər yaranır. Hətta siz bu yazını oxuduğunuz müddətdə gümüşün qiyməti yenilənir. Nyu-York, London və Honq-Konq kimi əsas əmtəə bazarları investorların metal ticarət həyata keçirdiyi birjalardır. London gümüş ticarətinin mərkəzi hesab olunur.

Gümüşə investisiya etməyin iki məşhur yolu var. Birincisi, külçə və sikkələrdir. Gümüş spot bazarlarda satılır və gümüşə bu şəkildə investisiya etmək üçün alıcılar müəyyən bir məbləğ ödəyirlər. İkincisi isə gümüşün fyuçers bazarı vasitəsilə həyata keçirilən kağız ticarətidir. İştirakçılar razılaşdırılmış qiymət və vaxtda gümüşün çatdırılması üçün fyuçers müqavilələri bağlayırlar. 

Bəs gümüşün ən yüksək qiyməti nə qədər olub? 

Gümüşün ən yüksək qiyməti 1980-ci il yanvarın 18-də qeydə alınıb. Bu dövrdə gümüşün bir unsiya üçün qiyməti 48,70 ABŞ dolları təşkil edib. Daha sonra gümüş 2011-ci ilin aprelində 47,94 ABŞ dollarına çatıb və sonrakı illərdə kəskin ucuzlaşıb. Hazırda gümüşün bir unsiyasının dəyəri 30,6 ABŞ dollarıdır.

Qalan gümüşün hamısını çıxarmaq neçə il çəkəcək?

Beynəlxalq ticari göstəricələrə əsasən, 2022-ci ilə kimi mədən üçün mövcud torpaqda təxminən 550 min ton gümüş qalıb. Yerin gümüş ehtiyatlarının müəyyən edilməsi həm də mədən dinamikasının çoxşaxəli xarakterinə görə dəqiq rəqəmlərə deyil, təxminlərə əsaslanır. Qlobal miqyasda gümüşün illik hasilatı təxminən 25 min ton təşkil edir. Sənaye mənbələrindən əldə edilən hesablamalara görə, əgər gümüş hasilatı cari illik templərlə davam edərsə, təxminən 20 illik müəyyən edilmiş və kəşf edilməmiş qlobal gümüş ehtiyatları qalır.

 

Gözəl Həşimova