Bakıətrafı kəndlərdə torpaq sahəsi alan şəxslər əksər hallarda mülkləri üçün çıxarış və yaxud digər rəsmi sənəd ala bilmirlər. Əvəzində isə 99 illik etibarnamə sənədi ilə kifayətlənirlər. Bu sənəd isə torpaq sahəsinin alıcının adına rəsmi surətdə sənədləşməsini təmin etmədiyi üçün vətəndaş tərəfindən istənilən vaxt tikinti aparıla bilmir. Sahibkar etibarnamə ilə əldə etdiyi ərazidə tikinti aparmaq üçün icra hakimiyyətindən, bələdiyyədən icazə almalıdır. Bu zaman isə ortaya müxtəlif problemlər çıxır.

Ötən ay ölkə başçısı 50 mindən artıq mənzil sahibinə çıxarışın təqdim edilməsi barədə fərman imzalamışdı. Fərmana əsasən proses çoxmənzilli olan 400 binanı əhatə edəcək. Bəs, görəsən torpaq sahəsi alıb, lakin sənədsiz qalan vətəndaşlar üçün hansı tədbirlər görüləcək? Daşınmaz əmlak üzrə iqtisadçı ekspert Rəşad Əliyev mövzu ilə bağlı verdiyi şərhdə, bütün problemlərin kökündə torpaq sənədləşməsinin dayandığını bildirib.

“Sənəd problemləri nəinki Bakıətrafı ərazilərdə, Bakının özündə də çoxdur. Bu problemlərin həcmi çoxmərtəbəli binalardakından az deyil. Tikintiyə icazə verilməsinin sadələşdirilməsi yeni tikilən ərazilərin problemlərini aradan qaldırır. Ancaq çoxlu sayda ərazilər var ki, orada mülkiyyət hüququnun bərpası ilə bağlı problemlər var. Bəzən alğı-satqı zamanı qeyri-rəsmi sövdələşmə aparılır. Torpağın sənədləşməsində problem varsa, təbii ki, gələcəkdə tikinti zamanı da problemlər yaranacaq. Sənəd olmadıqda tikinti üçün icazə alarkən korrupsiya halları ortaya çıxır ki, burada hər iki tərəf günahkar sayılır.”

Ekspert bəzi torpaqların üzərində məhdudiyyət olduğunu vurğulayaraq, torpaqların təyinatının sənədləşməyə təsir etdiyini də deyib – “Məsələn, kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqlarda yaşayış massivi salırlar. Yaxud kimsə bələdiyyədən torpağı alıb, rəsmiləşdirmə olmadan kiməsə satır. Həmin torpaqların bəziləri üçün gələcəkdə təyinat dəyişə bilər. Bəzi yerlərdə isə induvidual problemlər olur. Yəni, kimsə gedib torpağı ya hansısa müəssisənin ərazisindən alır, ya dəmiryolu xəttinin keçəcəyi yerdən alır. Ancaq məsələn dəmiryolu xəttinin keçəcəyi yerdə alınan torpağın təyinatı necə dəyişdirilsin? Yaxud yüksək gərginlikli elektrik xəttinin olduğu ərazini deyə bilərik. Nə kimsə elektrik xəttini oradan uzaqlaşdıran deyil, nə də ki, həmin evi köçürmək olmaz. Bunlar həlli olmayan problemlərdir. Şəhərsalmaya əsasən zonaların bölüşdürülməsində xüsusi baxışlar və qaydalar var. Həmin zonalar gələcəkdə görüləcək işlər üçün əvvəlcədən düşünülüb. Əgər ərazilərin gələcək inkişaf perspektivləri əvvəlcədən düşünülübsə, orada tikinti işlərinə məhdudiyyət qoyulur. Həmin ərazi ümumiyyətlə yaşayış təyinatlı deyil”.

Mehman Nəbiyev