Azərbaycanlıların vətən sevgisi, döyüş əzmi həmişə yüksək olub. Biz bunu 44 günlük müharibə ərəfəsində və müharibənin gedişatında hər formada gördük. Amma həm də vətəni qorumaq istəməyən, döyüşə isə razı olmayanlar var. Bu da təbiidir. Hər kəsin vətən sevgisi və döyüş cəsarəti eyni qədər ola bilməz. Amma elə hallar var ki, orada cəsarət və sevgi deyil, vicdan və məntiq tələb olunur.
Sözümü nəyə gətirirəm?
O gün bir qrup gənc bir araya gəlib müharibə və sülh müzakirəsi aparıblar. Çox gözəl. Onlar özlərini “no war”çı adlandırır. Bilməyənlər üçün qısaca deyək ki, “no war” “müharibəyə yox” deməkdir. Bu gənclər də bütün müharibələrin əleyhinədir. Çox normal. Ağlı başında olan kim müharibənin lehinədir ki? Normalda hər kəs “no war” deyir. Amma normalda. Sülh şəraitində. Dinc yaşam şərtləri altında.
Mən insanların, xüsusilə gənclərin müharibə əleyhinə olmalarında bir qəbahət görmürəm. Əlbəttə gənc insan yaşamaq istəyir. Müharibələr fəlakət gətirir, dinc həyatları alt-üst edir. Amma müharibə hər zaman sənin seçimin olmur. Qarabağ müharibəsi Azərbaycanın seçimi olmayıb. Onu biz başlatmamışıq. Biz işğala məruz qaldıq, insanlarımız qətl edildi, torpaqlarımız yağmalandı. 44 gün ərzində biz hücum edən deyil, azad edən tərəf idik. Bu, tamamilə beynəlxalq hüquqa uyğun şəkildə ədalətin bərpası idi.
Yaxud, uzağa getməyək, götürək elə Ukraynanı. Bu ölkənin 2014-cü ildən ərazi bütövlüyü pozulub. Böyük “qardaş”ı Rusiya qara daş olub düşüb Ukraynanın başına. Onlar da boynunu büküb bu tale ilə barışıb yaşaya bilərdilər. Amma barışmadılar. Torpaqlarını gec-tez azad etməyə hazırlaşırdılar. Rusiya onları qabaqladı və yeni işğallara başladı.
İndi Ukraynada kimsə “no war” deyirmi? Ümumiyyətlə deyə bilərmi? Buna haqqı varmı? Elə bilirsiniz onların “sülh göyərçinləri” yoxdur? Var əlbəttə. Sadəcə anlayırlar ki, indi o məqam deyil. Bir sülhpərvər dostumuzun dediyi kimi, “no war”çılıq müharibə başlayana qədərdir. Əgər artıq başlayıbsa, sən bir vətəndaş olaraq tərəf seçməlisən. Mənsub olduğun ölkənin, xalqın qələbəsini arzulamalı, ona çalışmalısan. Bunun alternativi yoxdur.
Bu günlərdə Ukraynada aparılan bir sorğunun nəticəsinə görə, ukraynalıların 90,4%-i müharibənin sona çatması müqabilində bəzi ərazilərin Rusiyaya güzəştə gedilməsinə razı deyil. 40 milyona yaxın əhalisi olan ölkənin 2 ildir ki, gecəsi-gündüzü yoxdur. Az qala hər səhəri raket zərbələri ilə açır. Di gəl ki, əhalinin 90%-dən çoxu bu vəziyyətdə yaşamağa razıdır. Yetər ki, heç bir ərazi ruslara güzəştə gedilməsin. Müharibənin nəticəsindən asılı olmayaraq təkcə bu sorğunun nəticəsinə görə Ukrayna xalqı qəhrəman və qalibdir.
Bu gün Azərbaycanın torpaqlarında hələ də qanunsuz erməni silahlıları var. Bu gün minlərlə ananın ürəyi səksəkədədir. Çünki, silahlı quldurlar və onların mina terroru hələ də davam edir. Bəs bu torpaqlar yad ünsürlərdən təmizlənməsinmi? Bu problem gələcək nəsillərə miras qalsınmı? Axı separatçılığın çarəsi “müharibəyə yox” demək deyil.
Azərbaycan 30 il idi ki, səbr edirdi. 30 il idi ki, dövlət səviyyəsində “no war” deyirdik. Nəticəsi vardımı? İndi də 3 ildir səbr edirik. Qanlı toqquşmaların yaşanmaması üçün hər cür dinc yolu sınayırıq. Əvəzində nə görürük? Separatçılar az qala hər gün yeni səngərlər qazıb silah-sursat daşıyırlar. Bəs “no war”çılar bunu görürmü?
Nə təklif edirsiniz, əziz müharibə əleyhdarları? Azərbaycan dövləti buna sizin kimi göz yummalıdır? Varmı bu dünyada elə bir dövlət ki, ərazisindəki terrorçularla mehriban şəkildə yaşasın?
Məsələyə daha geniş prizmadan baxsaq, bu coğrafiyada necə “no war” bağırmaq olar? Başımızın üstü Rusiya. Ayağımızın altı İran. Solumuz Ermənistan. Bu “Qafqaz üçbucağı”nda boğulmamaq üçün gərək hər an döyüşə hazır olasan. Müharibə şəraitində sülhdən danışmaq, intihara bərabərdir. Bu coğrafiyada bir əlin tətikdə olmasa, bir də görərsən ki, tətiyi sıxılmış silahlar sənə tuşlanıb.
Min bir əzabla müstəqil olan bir ölkəmiz var. Bu ölkəni, bu məmləkəti 3-5 terrorçuya güzəştə gedə bilmərik. Əks halda nə tarix bizi bağışlayar, nə də gələcək nəsillər. Siz də güzəştə getməyin. Bu ölkə həm də sizindir. Mən sizi dürüst şəkildə, vicdanla və məntiqlə düşünməyə dəvət edirəm.
Üç dəfə “No War” deyəndə, bir dəfə də “əli silahlı ermənilər bu torpaqlarda “Niyə Var?”” deyin. Üç dəfə sülhdən danışanda, bir dəfə də o sülhə xələl gətirən quldurları lənətləyin. Onda biləcəyik nə qədər səmimi sülh tərəfdarısınız.
Rahil Sayadoğlu