İnflyasiya ümumiyyətlə müəyyən bir bölgədə mal və xidmətlərin orta qiymətlərində davamlı artım kimi müəyyən edilir. 1980 və 1990-cı illərdə yaşanan son dərəcə yüksək qlobal inflyasiyadan sonra, inflyasiya minilliyin əvvəlindən bəri nisbətən sabit olub və adətən ildə 3-5 faiz arasında dəyişir.
Bəs 2000-ci ildən bəri qlobal inflyasiya səviyyəsi necə dəyişib?
İqtisadiyyat.az bununla bağlı dünya statistikasına əsasən araşdırma aparıb .
Xatırladaq ki, “Böyük Tənəzzül” kimi tanınan qlobal maliyyə böhranı səbəbindən 2008-ci ildə inflyasiyada kəskin artım oldu. Lakin 2021-ci ildə mövcud inflyasiya böhranı başlamazdan əvvəl inflyasiya 2010-cu illərdə kifayət qədər sabit idi.
Koronavirus pandemiyasının iqtisadi təsirlərinə baxmayaraq, qlobal inflyasiya səviyyəsi pandemiyanın ilk ilində 3,25%-ə enib, 2021-ci ildə isə 4,7%-ə yüksəlib. Bu artım tədarük zəncirindəki gecikmələrin istehlakçılara daha çox təsir göstərdiyi üçün baş verib.
Enerji və ərzaq qiymətlərinin artması, pandemiyadan sonra fiskal qeyri-sabitlik, istehlakçıların etibarsızlığı və Rusiya-Ukrayna müharibəsi kimi bir sıra mürəkkəb problemlər 2022-ci ildə yeni qlobal tənəzzül yaradıb. Bu dövrdə inflyasiya 8,73%-ə yüksəlib.
2023-cü ildə qlobal inflyasiyanın 6,9%-ə çatdığı təxmin edilir. Venesuela 200% ilə dünyada inflyasiyanın ən yüksək olduğu ölkədir.
Ümumillikdə 2000-ci ildən 2023-cü ilə qədər qlobal inflyasiya səviyyəsi belə olub:
İllər |
İnflyasiya səviyyəsi |
2000 |
4,85% |
2005 |
4% |
2008 |
6,37% |
2010 |
3,66% |
2015 |
2,73% |
2016 |
2,73% |
2017 |
3,25% |
2018 |
3,65% |
2019 |
3,51% |
2020 |
3,24% |
2021 |
4,71% |
2022 |
8,73% |
2023 |
6,78% |
Gözəl Həşimova