Azərbaycanda yeni tikililərdə kommunal xidmətlərin göstərilməsinə dair dəyişikliyin əmlak bazarına təsirləri məlum olub. Belə ki, dəyişikliyə əsasən, artıq oktyabr ayının 1-dən sonra inşa edilən evlər tikintiyə icazə sənədi olmadığı elektrik və istilik enerjisi, eləcə də qaz və su təchizatı şəbəkələrinə qoşulmayacaq. 

Əmlak məsələləri üzrə ekspert Elnur Fərzəliyev İqtisadiyyat.az-a açıqlamasında bildirib ki, nəzərdə tutulan dəyişiklik tikilməkdə olan fərdi həyət evlərinə və torpaq sahələrinə şamil olunur.

Onun sözlərinə görə, bu dəyişiklik əmlak bazarına mənfi təsir göstərəcək. Əmlak bazarında ən ucuz evlərin çıxarışı olmayan fərdi həyət evlərinin olduğunu söyləyən ekspert bildirib ki, onların satış qiyməti 30 min manatdan başlayaraq 100 min manata qədər dəyişir. Çıxarışlı evlərin satış qiymətinin daha baha olduğunu deyən müsahibim vurğulayıb ki, buna görə də mənzil alan aztəminatlı ailələr daha çox çıxarışsız evlərə üz tuturlar.

Ekspert hesab edir ki, qüvvəyə minən qadağa çıxarışsız evlərə tələbatı azaldacaq: "Hansı ki, bu gün tikilməkdə olan əksər fərdi həyət evlərinin yalnız kommunikasiya xətləri çəkilməyib. Bundan başqa, çıxarışsız evlərin qiymətində də bahalaşma olacaq. Ümumilikdə, Bakı və Abşeronda çıxarış ala bilməyən yüzminlərlə fərdi həyət evləri var. Ona görə də həmin ev sahiblərinin mülkiyyət hüququ tanınmır və qeydiyyata düşə bilmirlər. Çıxarışsız evlərin sayının çox olması dövləti böyük məbləğli gəlirlərdən məhrum edir". 

E.Fərzəliyevin sözlərinə görə, çıxarışsız evlərin sənədləşdirilməsi ev sahiblərinin illik əmlak və torpaq vergisi verməsinə səbəb olacaq: "Həmçinin bu əmlaklar sığortalana bilər, alqı-satqı zamanı hər kvadratmetrə görə dövlətə vergi ödənilə bilər. Bundan başqa, sözügedən evlər ipoteka kreditinə salına bilər, vətəndaş öz evini banka girov qoyaraq kredit götürə bilər. Yəni çıxarışsız evlərə sənəd verilməməsi vətəndaşlardan daha çox dövlət üçün ağır itkilərə yol açır. Bu itkilərin qarşısını almaq üçün sənədsiz evlərlə bağlı prosedur qaydaları tətbiq olunmalı və əraziyə uyğun təyinat şərtləri dəyişdirilməlidir". 

Qeyd edək ki, Azərbaycan Şəhərsalma və Tikinti Məcəlləsinə əsasən, tikintisinə icazə tələb olunan, lakin belə icazə alınmadan inşa edilmiş və ya tikilməkdə olan, habelə barəsində məlumatlandırma icraatı tətbiq olunan, lakin tikinti işlərinin başlanmasına həmin Məcəllənin 80.4-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş əsas olmadan inşa edilmiş və ya tikilməkdə olan tikinti obyektlərinin kommunal xidmətlərinə qoşulması qadağandır.

Gülşən Şərif