Əhalinin banklarda olan əmanətlərində aylıq müqayisədə azalma qeydə alınıb. Belə ki, avqust ayının 1-ə olan məlumata görə, ümumi əmanətlərin həcmi əvvəlki ay ilə müqayisədə 43.3 milyon manat azalaraq 12 milyard 705 milyon manata düşüb. 

Əmanətlərin azalmasının mümkün səbəbləri ilə bağlı iqtisadçı alim Vüsalə Əhmədova öz fikirlərini İqtisadiyyat.az-la bölüşüb. Onun sözlərinə görə, ölkəmizdə insanların banklara inamı çox aşağıdır. Bunun həm obyektiv, həm də subyektiv səbəbləri var:

"Müstəqillik əldə etdiyimiz dövrdən indiyə qədər banklar mütəmadi olaraq vətəndaşlarımızı yanıldıb. 90-cı illərdəki maxinasiyalar zamanı insanların banklara inamı önəmli ölçüdə sarsıldı. Daha sonrakı dövrlərdə inam yeni formalaşmağa başlayırdı ki, bu zaman da il ərzində bir neçə bank müflis elan edilərək bağlandı. 2013-2015-ci illərdə baş verən devalvasiya nəticəsində insanların banklardakı əmanətləri dəyərini itirdi və bu, heç bir formada kompensasiya edilmədi. Hazırda və yaxın bir neçə ildə devalvasiya gözlənməsə də, bunun heç vaxt baş verməyəcəyi anlamına gəlmir. Hər şey bir tədiyyə balansındakı kəsirə bağlıdır. Yəni, məlumdur ki, iqtisadiyyatımızın lokomotivi neftdir.

Banka əmanət yerləşdiriləndə öncəliklə bankın iqtisadi göstəriciləri analiz edilir. Məsələn, əməliyyat mənfəəti, xalis mənfəət, kredit portfeli, öhdəlikləri və s. Mən şəxsən özümdən nümunə gətirmək istərdim. "Atabank"ın müştərisi olaraq həmin dövrdəki araşdırmama görə, ən yüksək iqtisadi göstəricilər bu banka məxsus idi. Necə oldusa üzərindən bir il keçməmiş bank müflis elan edilərək bağlandı. Deməli, ya iqtisadi göstəricilərlə bağlı ictimaiyyətə səhv informasiya verilir, ya da banka himayədarlıq edən məlum məmurun vəzifəsini itirməsi bankın sonunu gətirdi". 

İqtisadçı alimə görə, ölkədə inflyasiyanın hökm sürdüyü indiki şəraitdə insanlar əllərindəki pulu əmanət olaraq saxlamağa deyil, daha çox əmtəəyə və ya daşınmaz əmlaka sərmayə etməyə üstünlük verirlər:

"İnsanlar belə olan halda, daha az risk aldıqlarını düşünürlər. Düşünürəm ki, Azərbaycanda bankların və ya bank olmayan kredit təşkilatlarının təqdim etdiyi maliyyə məhsulları çox azdır. İnsanların marağını cəlb edəcək maliyyə xidmətləri təqdim olunmalıdır. Depozit faizlərinin aşağı olmasını da ayrıca qeyd etmək istərdim. Bankların təklif etdiyi əmanət faizləri 5-9% arasında dəyişir, ən yaxşı halda 11% təklif olunur ki, bu da yalnız bir-iki bankla məhdudlaşır".

Qeyd edək ki, bu ilin fevral ayında da əmanətlərin həcmində aylıq azalma qeydə alınmışdı. 

Gülşən Şərif