Dünyada meymunçiçəyi virusunun sürətlə yayılması ilə bağlı narahatlıqlar artmaqdadır. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) bu virusla bağlı baş verənləri fövqəladə hal adlandırıb. Dünyanın fərqli nöqtələrində (Afrika ölkələri, İsveç, Pakistan və başqaları) meymunçiçəyinə yoluxmaları nəzərə aldıqda ÜST-ün həyəcan təbili çalması başadüşüləndir. Azərbaycanın Səhiyyə Nazirliyindən isə ölkəmizdə meymunçiçəyinə yoluxma hadisəsinin qeydə alınmadığı, hazırda epidemioloji vəziyyətin nəzarət altında olduğu bildirilib. 

Tibb elmləri doktoru, professor Adil Qeybulla İqtisadiyyat.az-a açıqlamasında deyib ki, meymunçiçəyi virusunun indiki zamanda, yəni hələ koronavirus (COVİD-19) pandemiyasının epidemik ocaqlarının davam etdiyi dövrdə yayılması yeni bir pandemiyadan çıxmış insanların zəif immuniteti fonunda çox ciddi narahatlıq doğurur.

Onun sözlərinə görə, qloballaşan dünyada virusun bütün dünyaya yayılması mümkündür: “Düşünmürəm ki, bu, qlobal pandemiyaya səbəb ola və geniş epidemik ocaqlar əmələ gətirə bilər. Məsələ burasındadır ki, virus çiçək virusu qrupuna aiddir. Bunların ən təhlükəlisi təbii çiçəkdir. Bu virus zamanında milyonlarla insanın ölümünə səbəb olub.1980-ci illərdə vaksinasiya nəticəsində qarşısı alınıb. Amma meymunçiçəyi virusu ağırlığına görə ondan geri qalır. Lakin bu, hazırda yayılan ikinci serotipdir və nisbətən təhlükəlidir. Onun yoluxma indeksi yüksəkdir, mutasiyaya məruz qalan variantdır. Ona görə də Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) bununla bağlı fövqəladə hal elan edib. Hesab edirəm ki, bu, düzgün yanaşmadır. Mümkün qədər də bütün imkanları səfərbər etmək lazımdır”.

Epizodik olaraq virusun artıq ayrı-ayrı ölkələrdə də rast gəlinməsinin ciddi narahatlıq doğurduğunu deyən professor söyləyib ki, Azərbaycanda da transsərhəd keçid zonalarında nəzarət gücləndirilməlidir: “Xəstəliyə şübhə olan adamlar saxlanmalı və hospitalizasiya edilməlidir”.

Meymunçiçəyinin əlamətlərindən söz açan tibb elmləri doktoru vurğulayıb ki, adətən virusun 21 günə qədər gizli və inkubasiya dövrü var: “Həmin dövrə qədər ola bilər ki, müəyyən əlamətlər olmasın. Amma ondan sonra qızdırma, yüksək hərarət, əzələ, bel, baş ağrıları, əzginlik, halsızlıq, zəiflik baş verir, dəridə içi maye ilə dolu ağ və sarı rəngli iri qabarcıqlar əmələ gəlir. Bu, onun spesifik əlamətidir. Xəstəliyin tipik, spesifik testi hələlik yoxdur. Ona görə də bu xəstəliyin diaqnostika məsələsində xeyli çətinlik var. Müalicəsində də spesifik dərmanlar yoxdur. Güman edilir ki, təbii çiçək üçün keçərli antiviral dərmanlar burada da tətbiq oluna bilər. Eyni zamanda çiçək vaksinasiyası da meymunçiçəyinə qarşı istifadə edilə bilər. Bu məsələdə diqqətli olaq və özümüzü qoruyaq”.

Tibbi ekspert Rasif Bağırov isə İqtisadiyyat.az-a açıqlamasında deyib ki, ümumiyyətlə viruslardan qorunmaq üçün əsasən tibbi maskalardan istifadə olunur.

Onun sözlərinə görə, meymunçiçəyi koronavirus (COVİD-19) kimi elə də ağır virus hesab olunmur: “Çünki bu virusa hələ bir müddət əvvəl - koronvirusun geniş yayılmasının qarşısının alınmasından sonra da rast gəlinmişdi. Sonra qısa bir zamanda bu virus yoxa çıxdı. Yəni əslində meymunçiçəyi ilə mübarizə aparmaq elə də çətin deyil. Meymunçiçəyi bədəndə iltihabi yerlər yaradır, ətrafı da qırmızı olur. Sanki çiçəyə oxşayır. Ona görə də buna meymunçiçəyi adı qoyublar. Əslində, elə də ciddi xəstəlik hesab edilmir”.

R.Bağırovun sözlərinə görə, virus tənəffüs yollarında güclü yayılarsa, o zaman qan-damar, tənəffüs sistemində çox ciddi iltihabi proses yaradıb xəstələrdə hətta ölüm hallarına da gətirib çıxara bilər: “Əslində, bütün bu virusların hamısı normal immun sistemi olmayanda ortaya çıxır. Amma immun sistemi normal olan xəstələrdə temperaturla gələn xəstəliklərin hamısı çox da ciddi problemlər yaratmır. Ona görə də tibbi maskalardan istifadə etmək məsləhət görülür. Əgər kimdəsə hansısa qrip əlamətlərinə rast gəlinərsə, onlardan qorunmaq lazımdır”.

 

Sadiq Cavadov