Ötən il qlobal xam neft hasilatı təxminən 4,5 milyard ton təşkil edib. Bu, indiyə qədər hasil edilmiş ən böyük miqdar hesab olunur.

İqtisadiyyat.az-ın araşdırmasına görə, ötən il dünyada hasil edilən neftin həcmi 1998-ci ildə hasil edilən neftdən təxminən bir milyard ton çoxdur.

Bəs hansı ölkələr daha çox neft çıxarır?

ABŞ dünyanın ən böyük neft hasil edən ölkəsidir. Üfüqi qazma və şist hasilatı sahəsində əldə etdiyi irəliləyişlərdən yararlanan ABŞ Səudiyyə Ərəbistanı kimi OPEC-ə bağlı ölkələri ötərək dünyanın ən böyük xam neft tədarükçüsünə çevrilib.

ABŞ 1850-ci illərdən bəri neft hasil edir. ABŞ-nin neft hasilatı ilkin olaraq 2008-ci ilə qədər azaldı, lakin o vaxtdan bəri durmadan artır.

Ümumillikdə 1998-ci ildən 2023-cü ilə qədər dünya üzrə neft hasilatı belə olub:

İllər	Neft hasilatının həcmi
1998	3,52 milyard ton
1999	3,44 milyard ton
2000	3,59 milyard ton
2001	3,59 milyard ton
2002	3.55 milyard ton
2003	3,71 milyard ton
2004	3,89 milyard ton
2005	3,93 milyard ton
2006	3,96 milyard ton
2007	3,95 milyard ton
2008	4 milyard ton
2009	3,90 milyard ton
2010	3,97 milyard ton
2011	4 milyard ton
2012	4,12 milyard ton
2013	4,12 milyard ton
2014	4,22 milyard ton
2015	4,36 milyard ton
2016	4,38 milyard ton
2017	4,38 milyard ton
2018	4,49 milyard ton
2019	4,48 milyard ton
2020	4,18 milyard ton
2021	4,23 milyard ton
2022	4,42 milyard ton
2023	4,50 milyard ton

 

Qeyd edək ki, Yaxın Şərq 2023-cü ildə gündə təxminən 15,2 milyon barel olmaqla dünyanın ən böyük neft ixracatçısıdır. Asiya-Sakit Okean regionu Yaxın Şərqin təxminən yarısı qədər olsa da, ikinci ən böyük neft ixracatçısı hesab olunur.

Qlobal neft hasilatının təxminən üçdə biri Yaxın Şərqin payına düşür. Bir çox Yaxın Şərq ölkələri neft qiymətlərini vahid olaraq təyin etməklə əhəmiyyətli təsirə malik olan OPEC-ə üzvdür. 1960-cı ildə İraqda qurulan OPEC (Neft İxrac Edən Ölkələr Təşkilatı) 13 üzv dövləti birləşdirir.

Əlavə edək ki, Azərbaycan bu ilin yanvar-sentyabr ayları əzində 11 milyard dollar dəyərində 17,6 milyon ton neft ixrac edib. Ölkənin neft ixracı ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə dəyər baxımından 9,2%, həcm baxımından isə 11,4% azdır. Ümumillikdə bu ilin 9 ayında Azərbaycan 23 ölkəyə 11 milyard dollarlıq neft ixrac edib.

 

Gözəl Həşimova