“ABŞ və Avropa ölkələrinin xarici yardım siyasətində mühüm dəyişikliklər baş verir. Xarici yardımlarda əsas töhfə verən ABŞ Donald Trampın rəhbərliyi altında yeni administrasiyaya hazırlaşarkən, xarici yardımın azaldılması ilə bağlı müzakirələr davam edir. Gələn il ABŞ-ın inkişaf strategiyasında böyük dəyişikliklərin olacağı gözlənilir. Oxşar tendensiyalar Avropada da baş verir, burada əsas oyunçu ölkələr də yardımı azaldır. Fransa davamlı siyasi qeyri-sabitlik yaşayır, Almaniya, Niderland, İsveç və digər Avropa ölkələri də xarici yardımın ənənəvi güclü tərəfdarları öz töhfələrini azaldırlar”.

Bu sözləri İqtisadiyyat.az-a Milli Məclisin Beynəlxalq Münasibətlər və Parlamentlərarası Əlaqələr Komitəsinin üzvü Pərvanə Vəliyeva deyib.

Onun sözlərinə görə, Fransa prezidenti Emmanuel Makron baş nazirləri demək olar ki, “Tour de France” yarışı kimi sürətlə dəyişir: “Həm Fransa, həm də Almaniya iqtisadiyyatı hazırda durğunluq yaşayır. Almaniya üçün Alternativ və Fransada Milli Ralli kimi ifrat sağçı siyasi partiyaların yüksəlişi davam edir. Bu partiyalar millətçi və bir qədər təcridçi xarici siyasət yürüdürlər, digər ölkələrə maliyyə dəstəyini azaltmağın tərəfdarıdırlar. Mövcud siyasi çağırışlardan əvvəl də Almaniya və Fransa artıq bir neçə ildir davam edən trendlə xarici yardım büdcələrini azaldırdılar”.

Almaniya 2025-ci il büdcəsində xarici yardımları azaldır

Deputat söyləyib ki, 2023-cü ildə Almaniya əvvəlki illə müqayisədə inkişaf büdcəsindən 1,7 milyard avro, humanitar yardımdan isə 430 milyon avro kəsib: “Yanvar ayında Almaniya Parlamenti 2024-cü il üçün yeni büdcəni təsdiqlədi və bu büdcədən təxminən 1 milyard avrodan çox xarici yardım və daha 500 milyon avro humanitar yardım azaldıldı. Hazırki vəziyyət isə daha da pisdir. Hazırki büdcədə Almaniya humanitar yardım büdcəsini əvvəlki illə müqayisədə 50%-dən çox azaldıb”.

Fransa xarici və humanitar dəstəyi azaldır

P.Vəliyeva bildirib ki, Fransa həmçinin keçən il və bu ilin əvvəlində xarici yardımı azaltmışdı: “İndi isə 2025-ci ilin yardım büdcəsindən əlavə 1 milyard avro kəsilib. Makronun baş nazirinin istefası ilə 2025-ci il büdcəsinin təfərrüatları qeyri-müəyyəndir, əslində isə bu ixtisarlar daha da dərinləşə bilər. Bu kontekstdə Fransada 180 fransız qeyri-hökumət təşkilatını təmsil edən “Koordinasiya SUD” təşkilatının prezidenti Olivier Bruyeron, ixtisarların ən həssas ölkələrə və icmalara zərər verəcəyini bildirib. O qeyd edib ki, davam edən layihələrin dəyişdirilməsi və ya ləğv edilməsi tələb oluna bilər ki, bu da vətəndaş cəmiyyəti təşkilatları arasında narahatlıq və məyusluq yarada bilər. Məsələ ilə bağlı 200 QHT Fransa Parlamentinin qabağında ötən ay büdcədəki kəsilmələrlə bağlı aksiya keçirib, Makrona səsləniblər”.

Həmçinin onlar birgə bəyanat yayıblar. Bəyanatda deyilir:

“Dünyada bir çox böhranların pisləşdiyi bir vaxtda beynəlxalq həmrəylik həmişəkindən daha çox olmalıdır. Bu, Fransanın öhdəliyidir, sosial ədalət məsələsidir, insanlıq məsələsidir və sadəcə olaraq sağlam düşüncədir. Lakin, 1 il ərzində ikinci dəfədir ki, inkiişaf etməkdə olan ölkələrə maliyyə dəstəyi - ODA (official development assistance) büdcəsi ixtisarların əsas hədəfi olur.”

Onlar bildiriblər ki, Fransanın ODA büdcəsindəki 2 milyard avroluq ixtisarı aşağıdakılara bərabərdir:

• Həssas insanların rifahı üçün işləyən 2.000 QHT layihəsinin ixtisarı (Fransa İnkişaf Agentliyindən orta hesabla 1 milyon avroluq subsidiya);

• Yüz minlərlə ailə üçün içməli suya çıxışın dayanması;
• 17 milyondan çox uşaq üçün təhsil dəstəyinin dayanması;
• 71 milyon uşaq üçün immunizasiyanın təmin edilə bilməməsi;